ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ, ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD.
ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ, BİYOKİMYA AD.
ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ, KALP DAMAR CERRAHİSİ AD.
Kalp ameliyatlarında iskemi-reperfüzyon dönemlerinin ve yüksek parsiyel arteryel oksijen basıncının (PaO2) etkisiyle oksidan yanıtın arttığı antioksidan yanıtın ise azaldığı gösterilmiştir. Bu çalışmanın amacı koroner arter bypass greft (KABG) yapılan hastalarda intraoperatif ve postoperatif dönemlerdeki oksidan ve antioksidan değişiklikleri ve klinik parametreler ile aralarındaki korelasyonu araştırmaktır.
Yöntem:
Bu çalışma etik kuruldan onay ve hastalardan onam alındıktan sonra yapıldı. Standart kalp cerrahisi anestezi protokolü ve 28 0C'de kardiyopulmoner bypass (KPB) ile KABG ameliyatı yapılan 39 hasta çalışmaya alındı. Hastalardan anesteziden önce (T1), KPB'dan sonra (T2), ameliyattan 6 saat (T3) ve 24 saat sonra (T4) kan alındı. Kolorimetrik yöntemle total oksidan seviye (TOS), total antioksidan seviye (TAS) (Rel Assay Diagnostics, Baran Medikal) ölçüldü ve oksidadif stres indeksi (OSİ= TOS/TAS) hesaplandı. Preoperatif ejeksiyon fraksiyonu, kros klemp süresi, KPB dönemindeki PaO2 ve perfüzyon basıncı, postoperatif mekanik ventilasyon süresi ile TAS, TOS, OSI arasında korelasyon araştırıldı.
Bulgular:
Tablo I. Hastaların klinik özellikleri ve ameliyat verileri (Ort ± SD)
| Yaş (yıl) |
62.6 ± 12.0 |
| Cinsiyet (K/E) |
(n) 10 / 29 |
| Vücut yüzey alanı |
26.4 ± 5.2 |
| Ejeksiyon fraksiyonu (%) |
52.6 ± 10.6 |
| Kros klemp süresi (dakika) |
58.4 ± 21.4 |
| KPB'da perfüzyon basıncı (mm Hg) |
54.1 ± 12.9 |
| KPB'da PaO2 (mm Hg) |
257.9 ± 37.2 |
| Postoperatif MV desteği (saat) |
14.5 ± 4.8 |
İntraoperatif (T1, T2) ve postoperatif (T2, T3) dönemlerdeki PaO2,TOS, TAS ve OSİ değişiklikleri Tablo II'de gösterildi.
Tablo II. PaO2,TOS, TAS ve OSİ değişiklikleri (Ort ± SD)
| |
TOS
(mmolH2O2Eq/L) |
TAS
(mmolEq/L) |
OSİ (TOS/TAS) |
PaO2
(mm Hg) |
| T1 |
4,3 ± 2,2 |
0,43 ± 0,19 |
12,5 ± 8,7 |
122,1 ± 46,7 |
| T2 |
6,5 ± 3,3* |
0,33± 0,12* |
26,5 ± 23,9* |
177,6 ± 88,0* |
| T3 |
3,4 ± 2,3 |
0,41 ± 0,15 |
7,5 ± 3,4* |
140,3 ± 48,4 |
| T4 |
3,2 ± 1,8* |
0,41 ± 0,18 |
8,5 ± 5,1* |
97,7 ± 36,5 |
* p< 0.05: T1 dönemine kıyasla
Kros klemp süresi ve KPB dönemindeki PaO2 değerleri ile KPB'dan sonra OSI değeri (T2) arasında pozitif korelasyon (sırasıyla r=0.351; p=0.042 ve r=0.367; p=0.039) bulundu.
Sonuç:
Oksidatif stresi, oksidan moleküllerin oluşum hızı ve antioksidan moleküllerin toplam etki gücü belirlemektedir. Çalışmamızda intraoperatif oksidan yanıtın artmasına, antioksidan yanıtın azalmasına bağlı olarak oksidatif stresin arttırdığı bulundu. Oksidatif streste saptanan artışın; KPB süresi ve KPB dönemindeki PaO2 ile pozitif korelasyon gösterdiği saptandı.
|
